Παιδαγωγικό Ποίημα, μια αριστουργηματική ταινία των Μαγιέφσκαγια και Μασλίουκοφ

παιδαγωγικό ποίημα Μακαρένκο

παιδαγωγικό ποίημα ΜακαρένκοΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΠΟΙΗΜΑ»,μία από τις ταινίες που προβάλλει η ιστοσελίδα μας “Το Ροδάμι” στο Φεστιβάλ Σοβιετικού Κινηματογράφου, για τα 100 χρόνια από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση. Το Παιδαγωγικό Ποίημα, είναι η αριστουργηματική, «ειδικού σκοπού» ταινία των Μαγιέφσκαγια / Μασλίουκοφ , φιλμ που αποτελεί μια διαφορετική, ζεστή κι ανθρώπινη νότα, στη γενικά νοσηρή κινηματογραφική παιδική κι εφηβική θεματική των ημερών μας.

Γυρίστηκε το 1955, βασιζόμενη στο ομώνυμο βιβλίο του παιδαγωγού Αντόν Μακαρένκο που αναφέρεται στα πρώτα χρόνια μετά την επανάσταση του 1917 και αναδεικνύει τη γιγάντια προσπάθεια του νεαρού σοβιετικού κράτους των μπολσεβίκων να εμπνεύσει, να δημιουργήσει και να διαπαιδαγωγήσει το σοβιετικό άνθρωπο, το νέο άνθρωπο, που καλείται να θεμελιώσει και να αναπτύξει το πρώτο κοινωνικό σύστημα στην ανθρώπινη ιστορία που καταργεί την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Η ταινία μυθοπλαστική για την ιστορία της κολεκτίβας «Γκόρκι». Κεντρικός ήρωας ο παιδαγωγός Μακαρένκο που ανέλαβε την ευθύνη της διαπαιδαγώγησης παιδιών που ξέμειναν ορφανά από το ρώσικο εμφύλιο και το λιμό που επακολούθησε. Παιδιά ψυχικά τραυματισμένα που πάλεψαν με νύχια και δόντια να επιβιώσουν, παιδιά κοινωνικά απόβλητα που αντιμετωπίζονταν ως εγκληματίες. Η πρόκληση για τον παιδαγωγό να μεταμορφώσει τους νεαρούς «αλήτες» σε υπεύθυνους πολίτες τεράστια. Η ταινία χωρίζεται σε τρία μέρη χρονικά: Από την αλητεία στην αγωνιστική διάπλαση του χαρακτήρα, η θεωρητική διαπαιδαγώγηση των νέων με τα στοιχεία της αλληλεγγύης, της συμμετοχής, της λογοδοσίας και της υπευθυνότητας. Και από την επιτυχία της κολεκτίβας «Γκόρκι», στην «εξαγωγή» του μοντέλου σε μια μεγαλύτερη κολεκτίβα με αποτελέσματα εντυπωσιακά… Η αφήγηση ξετυλίγεται γραμμική, λακωνική και σφιχτά δομημένη σε σύντομα κεφάλαια / ενότητες. Η ταινία πάλλεται από νεανικό παλμό, από ευχάριστα γοργό ρυθμό, από τη ζωντάνια του κατανοητού και από ένα αναγνωρίσιμο χιούμορ των σοβιετικών ταινιών προπαγάνδας που, σε κάποια σημεία, την καθιστά ιδιαίτερα συγκινητική και πανανθρώπινη. Της δίνει τέτοιο εκτόπισμα που φέρνει στα μάτια ελπιδοφόρα δάκρυα προοπτικής… Τα στερεότυπα τόσο στην εικόνα, κυρίως όμως στο λόγο, έχουν εδώ ιδεολογική λειτουργία, είναι μέσο σημασιοδότησης και συμβόλων.

Η νέα μέθοδος που διαμόρφωσε και εφάρμοσε ο Μακαρένκο ήταν το «συνεργατικό εργαστήριο» και στην ταινία υπάρχει πλήθος σκηνών με παιδιά να εργάζονται και να δημιουργούν σε αυτό το πλαίσιο. Το «Παιδαγωγικό Ποίημα» δεν είναι απλά ένα ωραίο λογοτεχνικό βιβλίο, αλλά ένα σπάνιο έργο. Οχι μόνο γιατί η συγγραφή του διήρκεσε δέκα χρόνια, 1925 – 1935, αλλά γιατί αποτύπωνε την τιτάνια μάχη του σοβιετικού λαού, μέσα σε μια δύστροπη πραγματικότητα, να κάνει το ιστορικό άλμα, διαβαίνοντας τη νοητή γραμμή της ανθρώπινης προϊστορίας και των εκμεταλλευτικών συστημάτων. Περισσότερα για το βιβλίο θα μάθετε αύριο από τον σ. Ελισαίο Βαγενά… Να είμαστε όλοι εκεί, αξίζει τον κόπο!

Παίζουν: Β. Εμελιάνοφ, Μ. Κρατσκόφσκαγια, Μ. Ποκοτίλο, κ.ά.

Παραγωγή: Σοβιετική Ενωση (1955).

Προβάλλεται στον κινηματογράφο ΠΑΛΛΑΣ στις 2 Νοέμβρη, 8:00 το βράδυ. Είσοδος ελεύθερη.