Εργαζόμενοι στον τουρισμό – επισιτισμό: Ευάλωτοι, είτε με πανδημία είτε χωρίς…

Η κατάσταση που διαμορφώνεται με την πανδημία του κορωνοϊού, αποτυπώνει με τα πιο μελανά χρώματα, πώς το «τουριστικό θαύμα» των μεγαλοεπιχειρηματιών και όλων των κυβερνήσεων τους μέχρι σήμερα, μετατρέπεται μέσα σε μερικά 24ωρα σε εφιάλτη για τους χιλιάδες εργαζόμενους στα ξενοδοχεία και τον επισιτισμό, σε κλάδους που βρίσκονται σε άμεση εξάρτηση, στους αυτοαπασχολούμενους του κλάδου.

Οι συνέπειες της παρατεταμένης αυτής κατάστασης θα είναι ιδιαίτερα βαριές σε περιφέρειες της χώρας όπου το ΑΕΠ τους συνδέεται σημαντικά με τον τουρισμό ( Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Ιόνια κ.α.).

Το «σάστισμα» των πρώτων ημερών με την εξάπλωση των κρουσμάτων παγκόσμια αλλά και την εμφάνιση στην Ελλάδα, διαδέχτηκε το κλείσιμο των επισιτιστικών καταστημάτων και ο περιορισμός λειτουργιών τους (take away, delivery), των κέντρων διασκέδασης και των εποχικών καταλυμάτων.  Δέκα ημέρες μετά ήρθε το κλείσιμο των ξενοδοχειακών καταλυμάτων 12μηνης λειτουργίας.

Η κυβέρνηση σε ευθυγράμμιση με τον ΣΥΡΙΖΑ, τα υπόλοιπα κόμματα του κεφαλαίου, προχώρησε άμεσα σε «γενναία» μέτρα στήριξης των πολυεθνικών, των μεγάλων επιχειρήσεων, άμεσης και έμμεσης χρηματοδότησης (πχ αναστολή πληρωμή φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, δανείων και ενοικίων, πρόσβαση σε χρηματοδότηση με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους). Ταυτόχρονα «απελευθερώθηκε» η δυνατότητα να απολύουν, να μεταβάλουν μονομερώς τις συμβάσεις, να αναγκάζουν σε αναγκαστικές άδειες χωρίς κανέναν έλεγχο αφού την ίδια στιγμή παροπλίστηκαν με εντολή της κυβέρνησης όλοι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί (π.χ. ΣΕΠΕ).

Στο διάστημα αυτό η μεγαλοεργοδοσία του κλάδου  πήρε τα δικά της μέτρα και έθεσε τις βάσεις ώστε η προβλεπόμενη κατάσταση να αντιμετωπιστεί με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις. Έγκαιρα (από τα τέλη Φεβρουαρίου έως και τα μέσα Μάρτη) οι μεγαλοξενοδόχοι και οι μεγάλες επιχειρήσεις στον επισιτισμό άρχισαν να «ξεφορτώνουν» το εργατικό δυναμικό με τα λιγότερα δικαιώματα και απαιτήσεις. Τους ελαστικά απασχολούμενους, τους εξτρατζήδες, τους «ορισμένου χρόνου», τους ενοικιαζόμενους. Τους χιλιάδες αυτούς εργαζόμενους του κλάδου που ενώ απολύονται δεν θεωρούνται απολυμένοι, που δεν έχουν καμιά «απαίτηση» από τη επιχείρηση. Που σε αρκετές περιπτώσεις δεν γίνονται καν «βάρος το κράτος» καθώς δεν δικαιούνται ταμείο ανεργίας.

Έπειτα ξεκίνησαν οι «προτροπές» στο προσωπικό που απέμεινε, τους «αορίστου χρόνου». Να μπουν κανονικές άδειες, να ληφθούν άνευ αποδοχών, να μεταβληθούν οι συμβάσεις σε εκ περιτροπής εργασία, να παραιτηθούν ακόμη ακόμη, καθώς η κατάσταση άρχισε να «σκουραίνει» !!! «Κάτι πρέπει να γίνει, να βάλουμε όλοι πλάτη. Οι ζημιές ήδη συσσωρεύονται! Το παν τώρα είναι να σωθούν οι επιχειρήσεις και οι θέσεις εργασίας.  Να βγούμε γρήγορα από την αναπάντεχη κρίση και να επανέλθουμε στην ομαλότητα! Και τότε «δεν χανόμαστε»! Εδώ θα είμαστε να πιάσουμε το νήμα από κει που το αφήσαμε!!!»

Όσα δηλαδή ακούγαμε κατά την περίοδο της κρίσης προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι συνέπειες για το μεγάλο τουριστικό και επισιτιστικό κεφάλαιο, με τις μειώσεις των μισθών και των δικαιωμάτων μας, με απολύσεις, με το ξεκλήρισμα των ταμείων και της ασφάλισής μας. Με την γενίκευση των ελαστικών μορφών απασχόλησης.  Τα ίδια πάνω κάτω που επαναλαμβάνονται την τελευταία 7ετία των συνεχόμενων ρεκόρ, προκειμένου να «μην πάρουν τα μυαλά μας αέρα και ζητάμε πολλά». Για να μην θιχτούν τα δισεκατομμυρία έσοδα που στην πλειοψηφία τους έγιναν κέρδη και νέες επενδύσεις για πολυεθνικούς ομίλους.

Με το ίδιο επιχείρημα και οι εργοδοτικοί – κυβερνητικοί συνδικαλιστές της ηγεσίας της ΓΣΕΕ αλλά και την Πανελλήνιας Ομοσπονδίας του κλάδου, σε επιχειρησιακά σωματεία που παρεμβαίνουν και σε χώρους δουλειάς, έσπευσαν να «βοηθήσουν στη διάσωση του καραβιού» , να εξασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοι θα δεχτούν τα μέτρα που σχεδίαζαν οι εργοδότες (άδειες, εκ περιτροπής εργασία κλπ), να βοηθήσουν τους μεγαλοξενοδόχους να προσπεράσουν τον σκόπελο της υπογραφής ΣΣ στα ξενοδοχεία.

Για πολλοστή φορά στα τελευταία χρόνια οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία και τον επισιτισμό κλήθηκαν να βάλουν σε δεύτερη μοίρα τις δικές τους ανάγκες, τις ανάγκες των παιδιών τους, να θυσιάσουν εισόδημα και δικαιώματα για την «εθνική υπόθεση».

Οι προσπάθειες της μεγαλοεργοδοσίας μέσω του ΣΕΤΕ να παρουσιαστεί ως «Μητέρα Τερέζα» αποτελούν πρόκληση. Λίγες μέρες πριν «χτυπήσει» ο κορωνοϊός και ενώ οι προβλέψεις ήταν για ακόμη μια χρονιά ιδιαίτερα αισιόδοξες, οι ξενοδόχοι αρνούνταν να υπογράψουν την κλαδική ΣΣ των ξενοδοχοϋπαλλήλων, αν δεν γινόντουσαν δεκτές οι απαράδεκτες, πρόσθετες απαιτήσεις τους για παραπέρα μειώσεις στους μισθούς με τον υποκατώτατο στους νεοπροσλαμβανόμενους, για πλήρη κατάργηση του 5ήμερου – 8άρου, για «σπαστά» ρεπό και άλλα. Τότε οι επιχειρηματίες στην εστίαση, στα μεγάλα catering, στις επισιτιστικές αλυσίδες στην πράξη καταργούσαν την ΣΣ των εργαζόμενων στον επισιτισμό με τη μη εφαρμογή της. Οργίαζε η μαύρη- ανασφάλιστη εργασία, η μη πληρωμή δεδουλευμένων, η πολυαπασχόληση και τα εργατικά ατυχήματα.

Το ισχυρό επιχείρημα που αξιοποιεί ως διαρκές «μαστίγιο» το κεφάλαιο στον κλάδο είναι πως η κατάσταση που διαμορφώνεται είναι αντικειμενική. Ο τουρισμός είναι ευάλωτος.  «Νεκρώνει» στα πλαίσια μιας κρίσης πανδημίας, όπως αυτή. Όπως επίσης πλήττεται από την οικονομική κρίση, από διπλωματικά και πολεμικά επεισόδια, πολέμους κλπ.  Και μάλιστα επειδή ακριβώς ο τουρισμός είναι ευάλωτη δραστηριότητα, όπως και η διασκέδαση, το «φαγητό έξω» κλπ. ακόμη και σε περίοδο ανάπτυξης και θετικών ρυθμών πρέπει να είμαστε- οι εργαζόμενοι- εγκρατείς.

Πίσω από το επιχείρημα του ευάλωτου χαρακτήρα του κλάδου θέλουν να κρύψουν την πραγματική αιτία που καθιστά τους εργαζόμενους στον τουρισμό και τον επισιτισμό ευάλωτους και θύματα όλων αυτών.

Σ’ αυτήν την αρνητική συγκυρία αλλά και με την πείρα που έχουν συγκεντρώσει οι εργαζόμενοι του κλάδου όλα αυτά τα χρόνια, μπορούν να βγουν σημαντικά συμπεράσματα σχετικά με τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης. Να αποκαλυφθεί ότι ανάπτυξη και κέρδη για τους καπιταλιστές σημαίνει διαρκείς, όλο και πιο επώδυνες συνέπειες για τους εργαζόμενους και τον λαό.

Σε ένα σύστημα που μοχλός της οικονομίας και επίκεντρο δεν θα ήταν το κέρδος του καπιταλιστή, δεν θα έμπαινε το δίλλημα ποιος θα πληρώσει την χασούρα  από την αναστολή της τουριστικής δραστηριότητας (που προφανώς είναι αντικειμενική σε κάθε τέτοια κατάσταση), αλλά προτεραιότητα θα ήταν  η διαρκής κάλυψη των αναγκών των εργατικών λαϊκών οικογενειών στις ιδιαίτερες αυτές  συνθήκες.

Δεν θα θυσιάζονταν τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζόμενων, τα μέτρα προστασίας της υγείας τους επειδή αυτά είναι «κόστος για την επιχείρηση» ή «αρνητική εικόνα».

Σε ένα σύστημα που η Υγεία θα ήταν πραγματικό δικαίωμα και όχι πεδίο κερδοφορίας πολυεθνικών, δεν θα ερχόταν ο λαός αντιμέτωπος με ένα διαλυμένο και απογυμνωμένο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, ανίσχυρο να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις  μιας πανδημίας.

Σε ένα σύστημα που ο Τουρισμός και η αναψυχή δεν θα ήταν εμπόρευμα στα χέρια των πολυεθνικών και των μεγαλοεπιχειρηματιών η δουλειά για τον εργαζόμενο του κλάδου δεν θα εξασφαλιζόταν «όποτε και για όσο έχει ανάγκη η επιχείρηση», δεν θα είχε εποχικό, πόσο μάλλον «ορισμένου χρόνου χαρακτήρα». Οι επισιτιστικές ανάγκες, των μαθητών, των φοιτητών, των εργαζόμενων δεν θα καλύπτονταν όταν, όπως και για όσο συμφέρει τον έναν ή τον άλλο καπιταλιστή του κλάδου.

Σήμερα τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ, μπροστά στις δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις που εξελίσσονται σε βάρος των εργαζόμενων του κλάδου και συνολικά του λαού μας, πρωτοστατούμε με κάθε μορφή και τρόπο ώστε να δυναμώσει η διεκδίκηση και η πάλη για την προστασία της Δημόσιας Υγείας και τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας. Για την εξασφάλιση της επιβίωσης κάθε εργατικής- λαϊκής οικογένειας, για την υπεράσπιση των μισθών, των θέσεων εργασίας και των δικαιωμάτων μας. Μέσα από τη συμμετοχή μας στα Συνδικάτα και τα σωματεία του κλάδου, οργανώνουμε, την υπεράσπιση, την αλληλεγγύη ώστε κανένας εργαζόμενος να μην μείνει μόνος, την δύσκολη αυτή περίοδο.

Γνωρίζουμε πως για εκατοντάδες συναδέλφους είμαστε αποκούμπι, πως στρέφονται σε εμάς με εμπιστοσύνη και προσδοκίες. Αυτό από μόνο του είναι μια σημαντική κατάκτηση για κάθε μέλος και φίλο του κόμματος, για το κόμμα μας συνολικά.  Με την ίδια εμπιστοσύνη καλούμε να δυναμώσουν την συμπόρευση τους με το ΚΚΕ,  τόσο σήμερα όσο και στους αγώνες που θα ακολουθήσουν. Να δυναμώσουν μέσα στο εργατικό κίνημα, στα σωματεία του κλάδου μας οι διεκδικήσεις και η  πάλη για τις σύγχρονες ανάγκες μας, σε σύγκρουση με τις απαιτήσεις των μεγαλοεργοδοτών, με τις πολιτικές της σημερινής κυβέρνησης και των προηγούμενων,  με τις λυκοσυμμαχίες των ιμπεριαλιστών ΝΑΤΟ και Ε.Ε.

Να συστρατευτούν με το ΚΚΕ και να γυρίσουν την πλάτη σε όσους προβάλλουν ως μονόδρομο τη σημερινή βαρβαρότητα. Όσους επιχειρούν να ορθώνουν αδιέξοδα στην μόνη ρεαλιστική και αισιόδοξη προοπτική, σε αυτό που ακόμη μια φορά προβάλλει ως αναγκαίο για το σύνολο της εργατικής τάξης και του λαού μας. Την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και εκμετάλλευσης.

 Μάγδα Χαλτσοτάκη

Γραμματέας Τ.Ο. Επισιτισμού- Τουρισμού της ΚΟΑ, μέλος Ε.Π. της ΚΟΑ